Prigušena svetla grada – studija o položaju i potrebama staračkih domaćinstava Novog Beograda

Beograd, 10. oktobar 2017. godine – Predstavljeni Izveštaj stavlja u fokus starije ljude koji žive sami ili u domaćinstvima gde su sve osobe stare 65 i više godina. Neki od ovih starijih nemaju svoju porodicu neki su zapostavljeni od članova porodice a njihove potrebe su ignorisane i od lokalne zajednice i društva. Ti ljudi se ne mogu u dovoljnoj meri osloniti na sopstvene kapacitete, niti na komšije, društvo i državu te žive u dubokoj isključenosti iz svakodnevnog društvenog života lokalne zajednice i uniženi u dostojanstvu.

Izveštaj i preporuke proizašle iz istraživanja obezbeđuju realistične podatake o potrebama starijih ljudi koji žive u staračkim domaćinstvima u svim gradskim sredinama i ostvarivim načinima za zadovoljenje istih, te mogu poslužiti donosiocima odluka na nacionalnom i lokalnom nivou, pri planiranju socijalnih politika i usluga koje se tiču starijih, u narednom periodu.

Ključni nalazi istraživanja koje je sproveo Amity u periodu od marta do juna 2017. na reprezentativnom uzorku od 666 starijih koji žive u staračkim domaćinstvima na Novom Beogradu su:

na opštini Novi Beograd živi više od 38 hiljada starijih ljudi, a to je veći broj od ukupnog broja stanovnika u 110 opština u Srbiji pojedinačno, po Popisu stanovništva iz 2011. Skoro polovina starijih novobeograđana živi u staračkim domaćinstvima, gde su sve osobe stare 65 i više godina, a najviše njih u samačkim staračkim domaćinstvima.
97% starijih novobeograđana su korisnici penzija, ali među njima, ekonomski položaj žena daleko zaostaje za ekonomskim položajem muškaraca, jer među 19% primalaca porodične penzije, koja je za 30% niža, 99% su žene. U grupi stanovnika koji pripadaju domaćinstvima sa mesečnim primanjima nižim od 15 hiljada dinara, čak 92% su žene.
76% starijih živi u stanovima koji su njihovo vlasništvo, a samo 1% u iznajmljenim stanovima.
7% starijih nemaju nikoga od srodnika, a među njima su najčešće oni sa 85+
od 93% onih koji imaju srodnike, čak 81% njih imaju srodnike koji žive i u Beogradu.
najveća prepreka sa kojom se stariji suočavaju u svakodnevnom funkcionisanju je održavanje higijene stana (peglanje, pranje, čišćenje) – 37% njih
svakoj četvrtoj starijoj osobi izazov je odlazak kod lekara, plaćanje računa, nabavka potrepština.
za 9% njih, potrebne su usluge gerontodomaćice, a iste koristi manje od 1% starijih.
oni koji imaju srodnike, u 65% slučajeva se na njih i oslanjaju; 27% se oslanja na prijatelje, 24% na komšije, a samo po 1% na Centar za socijalni rad, udruženja, lokalne političke partije,
odnosno 2% na lokalnu vlast.

Na današnjoj Konferenciji za medije, učesnicima su se obratili:

Jovana Ubiparip, Populacioni fond Ujedinjenih nacija, kancelarija u Beogradu
Milka Milovanović Minić, Centar za brigu o starima, deci i osobama sa invaliditetom Novi Beograd
Lidija Kozarčanin, socijalni psiholog, recenzent
Natalija Perišić, ko-autorka publikacije
Savić-Abramović dr Ljiljana Scd, u penziji učesnica u istraživanju
Nadežda Trpković, ekonomista u penziji, učesnica u istraživanju
Nadežda Satarić, ko-autorka publikacije

Zahvaljujemo se Populacionom fondu Ujedinjenih nacija koji je finansirao deo troškova istraživanja, i štampanje publikacije „Prigušena svetla grada – Studija o položaju i potrebama staračkih domaćinstava Novog Beograda“, u kojoj je objavljen izveštaj o nalazima i preporuke.